Chế độ ăn ngũ hành là gì mà giúp người Nhật sống trường thọ?
Đảo Okinawa ở Nhật Bản được mệnh danh là vùng đất của những người bất tử, người ta gọi như vậy là do một trung tâm nghiên cứu về tuổi thọ toàn cầu đã thống kê được tuổi thọ ở vùng này cao nhất thế giới. Nguyên do là đồ ăn của họ có những điều đặc sắc nổi tiếng và có mối tương quan chặt chẽ với nhau, đó chính là chế độ ăn ngũ hành của người Nhật giúp sống thọ.
Theo quan niệm của Nhật Bản, ẩm thực thường ngày cũng cần đạt đến cơ chế âm dương cân bằng. Thực phẩn ăn mãi cũng rất đơn điệu. Họ đã nghĩ đến phương pháp nấu ăn ngũ sắc ngũ vị theo ngũ hành của họ.
Chế độ ăn uống phối hợp ngũ sắc, ngũ vị là bí quyết sống thọ của người Nhật |
Đó chính là phương pháp nấu nướng phối hợp ngũ sắc ngũ vị ngoài việc giúp phối màu cho đẹp mắt còn điều hòa hương vị. Hơn nữa, việc làm này còn giúp điều chỉnh thân thể, cũng chính là lấy ngũ sắc và ngũ vị để đối ứng ngũ hành, điều chỉnh ngũ tạng, từ đó duy trì cân bằng âm dương cho cơ thể.
Ẩm thực của Nhật Bản phản ảnh cuộc sống sinh hoạt hàng ngày, đã kế thừa phép dưỡng sinh của Trung y cổ đại, chú trọng âm dương ngũ hành, biểu hiện là “Nhất vật toàn thể” và phương pháp nấu ăn phối hợp ngũ sắc ngũ vị.
Học thuyết ngũ hành là của Trung Quốc cổ đại, vì vạn sự vạn vật phân thành 2 nhân tố là Âm và Dương. Nếu hai nhân tố mất cân bằng thì sẽ làm cho chức năng của ngũ tạng và vận hành của kinh lạc xuất hiện hỗn loạn, cơ thể không thể vận chuyển bình thường và tất nhiên phải sinh bệnh. Nếu nhanh chóng phục hồi cân bằng thì bệnh tật tất sẽ khỏi.
Dưới âm dương lại phân nhỏ ra ngũ hành. Ngũ hành chính là Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ. Đây là năm nhân tố lớn cấu thành vũ trụ, vạn sự vạn vật đối ứng ngũ tạng – Phế, Can, Thận, Tâm, Tỳ, liên đới cả toàn bộ hệ thống. Nếu một tạng khí trong 5 tạng bị thương tổn thì sẽ làm cho một nhân tố trong ngũ hành suy nhược làm mất cân bằng của ngũ hành tương sinh tương khắc bị phá vỡ dẫn đến cả hệ thống cơ thể sẽ rơi vào trạng thái hỗn loạn.
Nhật Bản thời xưa thường người dân không phải lúc nào cũng tìm được thầy được thuốc để trị bệnh nên họ tuân thủ theo chỉ đạo của dưỡng sinh. Để phòng bệnh chính là duy trì cân bằng của ngũ hành, chú trọng khi nấu nướng cần chú ý ngũ sắc ngũ vị phối hợp hợp lý.
Chế độ ăn ngũ hành giúp cơ thể duy trì trạng thái cân bằng khỏe mạnh |
Ngũ sắc hiểu là trắng, xanh, đen, đỏ, vàng và ngũ vị là cay, chua, mặn, đắng, ngọt. Mỗi ngày trong ăn uống chỉ cần ăn đầy đủ ngũ sắc và ngũ vị này cơ thể sẽ duy trì trạng thái cân bằng khỏe mạnh.
Mọi người chú ý quan sát sẽ thấy màu sắc thức ăn của Nhật Bản phối hợp hết sức mỹ quan đẹp mắt, có phong vị tự nhiên theo mùa. Đặc biệt, ngày Tết nấu nướng thể hiện càng rõ ràng. Đơn giản như trong hộp cơm Nhật Bản thích phối hợp đậu đen, đậu đỏ, đậu tương, thích ngũ cốc hoa màu ngũ sắc đều phải đầy đủ là nguyên tắc ngũ màu này. Màu sắc đen trắng, thường các dân tộc khác không chú trọng lắm nhưng người Nhật lại vô cùng chú trọng vì nó dưỡng phế và thận rất dụng tâm.
Ngũ vị, mặn, ngọt, chua, mọi người có thể cảm thấy rất quen thuộc, nhưng mà vị cay và vị đắng mọi người thường không biết dụng ở đâu. Hãy học cách của người Nhật. Cực kỳ đơn giản, chúng thể hiện trong các gia vị, dược vị mà họ thường dùng như gừng, hành, củ cải ngựa, củ cải xay, bưởi, chanh… Người Nhật còn có gia vị nêm tổng hợp gồm 7 vị khác nhau – hạt tiêu, ớt đỏ, hạt gai, vỏ quýt khô, rong biển, vừng đen và vừng trắng, hạt anh túc. Tùy theo thời điểm mà lúc nào cũng có thể rắc lên món ăn cho thích hợp.
Học hỏi cách ăn uống kết hợp của họ như: Khi đậu phụ ăn sống phối với bột gừng, hành. Lúc này tính chất hàn lạnh của đậu tương do đó mà được trung hòa, không tổn thương cơ thể. Cá và thịt phối hợp với củ cải xay và chanh để giúp tiêu hóa khử mùi hôi tanh, giúp phân giải chất béo. Bạn có thể phối với củ cải ngựa để khử khuẩn. Đây đều là phương pháp ẩm thực âm dương cân bằng và lành mạnh.
Sau bữa ăn người Nhật sẽ uống trà để tăng vị đắng giúp cân bằng ngũ hành |
Nói về vị đắng, vốn là vị mà ăn uống khó tiếp xúc nhất. Mọi người thường ăn quá ít tương ứng với người hiện đại chịu khổ quá ít. Các món đồ ngọt lại ăn quá nhiều do đó dễ khiến cơ năng tạng thận bị yếu đi vì vị ngọt thuộc thổ khắc thận thủy. Nguyên nhân làm xương răng có thể không chắc chắn vì thế mà sức chịu đựng tâm lý cũng yếu đi. Người Nhật Bản để lại tập quán uống trà truyền thống. Tức là, mỗi ngày sau ăn cơm uống trà. Vị đắng được thụ nạp thêm để cân bằng ngũ hành. Dù là vị gì thì cũng không được nhiều quá hoặc ít quá được. Lấy bình quân làm chuẩn, bảo trì cân bằng ngũ hành tương sinh tương khắc của cơ thể.
Nhật Bản ăn dưa chuột cả vỏ vì sẽ không tích thực thiêu đốt tâm. Các loại nước ép cam, nước táo khi ép cả vỏ và hạt, ép toàn bộ nguyên quả. Họ thích ăn cả con cá nhỏ, thích giã xay cả con sau đó làm thành bánh cá phối rau củ, đậu phụ. Họ chú trọng nấu ăn dùng trứng. Mọi món ăn đều qua nguyên tắc ngũ sắc ngũ vị mà vận dụng.
Bạn đã thấu hiếu nguyên tắc của người Nhật Bản? Đó chính là chế độ ăn ngũ hành của người Nhật đã giúp họ sống thọ, bạn cũng nên tham khảo để gia đình mình luôn có những bữa ăn ngon, màu sắc bắt mắt mà vẫn cực kỳ tốt cho sức khỏe, đặc biệt là trong dịp Tết này nhé.